شکلی از ریسک که از تغییر قیمت یک ارز در برابر دیگری اتفاق میفتد، ریسک نرخ ارز گفته میشود. چنانچه سرمایه گذاران از دارایی های برون مرزی با ارزهای بین المللی برخوردار باشند، اما موقعیتشان را به خوبی پوشش نداده باشند، با ریسک نرخ ارز مواجه هستند.
ریسک در بین عموم مترادف با خطر آمده است. اگرچه نمی توان این مطلب را فاقد وجاهت لازم دانست اما می توان تعریفی جامع و کاربردی تر از آن نیز ارائه داد و گفت که ریسک عبارت است از: انحراف در پیشامدهایی که می توانند در طول یک دوره مشخص و در یک موقعیت معین اتفاق بیافتد.
به علت تأکید بانکهای اسلامی بر مشارکت سپردهگذاران در ریسک و سود دریافتی حاصل از تسهیلات اعطایی ریسک اعتباری اهمیت ویژهای دارد و ریسک اعتباری در بانکهای اسلامی کمتر از دیگر بانکها میباشد.
از نظر تعریف کمیته بال، ریسک اعتباری عبارت است از امکان بالقوه اینکه قرض گیرنده از بانک و یا طرف حساب وی در ایفای تعهدات خود در مقابل بانک در مدت زمان مشخصی ناتوان شود. ریسک اعتباری را تغییر در ارزش بهواسطه تغییرهای غیرمنتظره در کیفیت اعتباری تعریف کرهاند.
بانکها و مؤسسات مالی به دلیل ماهیت فعالیت خود از همان ابتدا با ریسکهای زیادی مواجه میباشند به طوری که برخی ریسکهای اعتباری، نرخ بهره و نقدینگی را ازجمله ریسکهای اصلی بانکداری بر میشمارند.
از مدل های کامپیوتری کنترل ریسک اولین بار در سال ۱۹۹۷ بهمنظور حفاظت از مؤسسات مالی در برابر نوسانات شدید بازار که در نتیجه سقوط ارزش بیشتر ارزهای کشورهای آسیای جنوب شرقی رخ داده بود، استفاده گردید و مدل های مذکور وظیفه محوله را به نحو احسن انجام دادند.
بانکداری در ذات خود با ریسک های متعددی مواجه می باشد و امروزه با ورود تکنولوژی پیشرفته و پیچیده تر شدن این فعالیت و از جمله ظهور بانکداری الکترونیک، پدیده ریسک بیش از پیش از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است.
مدلهای ریسک اعتباری از اهمیت زیادی برخوردارند زیرا بصیرت و دانش لازم را در مورد زیانهای احتمالی اعطای تسهیلات برآورد و ارائه خواهند نمود. زیانهای ناشی از ریسک اعتباری ممکن است قبل از وقوع واقعی نکول از جانب طرف قرارداد، ایجاد شود.
طی سالهای گذشته، مدیریت ریسک اعتباری در جهت دادن به پردازشهای امور اعتباری و دربرگیری نقاط قوت و ابتکار در تعیین نقاط اصول و مفاهیم مدیریت ریسک کنترلی در مسیر جابجایی اعتبار، با به حداکثر رساندن پاسخگویی به خواسته مشتریان و افزایش سود و سرمایه فعالیتهای تحت کنترل خود بسیار موفق عمل کرده است.
در برخی از مطالعات انجام شده ورشکستگی اعتبار گیرنده را به عنوان ریسک اعطای اعتبار در نظر گرفتهاند، لیکن تنها عامل ریسک اعتباری، ورشکستگی نبوده و عواملی نظیر تأخیر در بازپرداخت و نظایر آن نیز به عنوان ریسک اعتباری در نظر گرفته میشود.