شاید بارها در مقالات یا گروهای های اجتماعی مربوط به بازار سرمایه نام ضریب بتا رو دیده باشیم یاجایی شنیده باشیم اما برایمان مبهم باشد که واقعا ضریب بتا چیست و چقدر در انتخاب سهام مناسب با استراتژی شخصی ما می تواند مفید واقع شود.
تا همین چند سال اخیر، اکثر مردم تنها راه پس‌انداز یا حتی سرمایه‌گذاری کردن را نگهداری پول‌های خود در بانک می‌دانستند. دلیلش هم این بود که با سایر روش‌های سرمایه‌گذاری آشنایی نداشتند. مثلاً آن‌ها نمی‌دانستند که یک فرد عادی می‌تواند با سرمایه‌گذاری در واحدهای یک شرکت تولیدی، به اندازه دارایی خود در مالکیت آن شرکت مشارکت کند. یا اینکه به اندازه دارایی خود در یک شرکت سرمایه‌گذاری سهیم شود.
فعالان بورس از پشتوانه قانونـی زیادی برخوردار هستند؛ زیرا به دلیل اهمیت فوق‌العاده بورس در نظام اقتصادی کشور، قانون‌گذار قوانین، مقررات و ساختارهای لازم را برای حفظ حقوق سرمایه‌گذاران در بورس درنظر گرفته است تا سرمایه‌گذاران، با اطمینان خاطر از عدم بروز اتفاقاتی مثل سوء‌استفاده، کلاهبرداری و... در این بازار سرمایه‌گذاری کنند؛ مزیتی که در بازارهای سنتی وجود نـدارد.
انواع نیازهای انسان سبب شده است تا در جوامع مختلف، مردم محل‌هایی را به نام بازار ایجاد نمایند. بازار مکانی عمومی است که در آن خریداران و فروشندگان معاملات خود را مستقیما یا از طریق واسطه‌ها انجام می‌دهند. بورس نیز یکی از این بازارها است.
به گفته اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز می‌گردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبه‌ی شهری به نام «بورُوژ» در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام «تِربورس» در مقابل خانه‌ی بزرگ‌زاده‌ای به نام «واندِر بورس» جمع می‌شدند و خرید و فروش می‌کردند. از آن تاریخ به بعد مکان‌هایی که مردم در آنجا خرید و فروش می‌کردنـد، به بورس معروف شدنـد.
بیمه کردن سهام در اصل اوراق اختیار فروش تبعی است و به این معنی است که در این ابزار حرکات، نوسانات و زیان سهام بیمه می‌شود. یعنی سهامدار عمده اوراق را می‌فروشد و کسی که این اوراق را خریداری می‌کند، در صورت پایین‌تر آمدن قیمت سهم، زیان آن جبران می‌شود. نکته مهم این است که تنها سهامدار عمده می تواند از این ابزار استفاده کند. امکان بیمه کردن سهم ابزار خوبی است و اطمینان در بازار را فراهم می‌کند و سهامداران عمده می‌توانند از این ابزار که هزینه ندارد استفاده کنند.
تنوع بخشیدن با ابزارهای مالی می تواند در مهار تورم و هدایت بهینه منابع مالی سرگردان به بخش های زیربنایی اقتصاد کشور تاثیر داشته باشد. علاوه بر این با توجه به نبود ابزارهای مالی کافی در بازار سرمایه ایران و به ویژه ، کمبود ابزارهای لازم جهت کاهش ریسک موجود،شورای بورس اوراق بهادار اقدام به تصویب معاملات اوراق اختیار کرده است.از آنجا که اوراق اختیار در بورس اوراق بهادار تهران سابقه ای ندارد، ایجاد و استفاده از آن نیاز به فرهنگ سازی بین سهامداران دارد.
صاحبان سهام عادی علاوه بر دریافت سود سهام و حق رأی دادن، حق دیگری هم دارند که آن را حق‌تقدم خرید سهام می‌نامند. معمولاً در اساسنامه‌ی شرکتها بر اساس حقوق مدنی یا فقه اسلامی قید می شود که در صورت انتشار سهام جدید برای فروش، سهامداران فعلی در خرید آن اولویت دارند
ابزار مشتقه جزو ابزار مدیریت ریسک در بازارهای مالی قلمداد می شوند. این ابزارها به تناسب رشد و توسعه سرمایه گذاری چه در بازارهای واقعی و چه در بازارهای مالی جهت پوشش ریسک سرمایه گذاری رشد پیدا کرده اند. مطلب زیر به مفهوم و انواع ابزار مشتقه می پردازد.
صکوک ابزار نوینی است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه به کار گرفته می‌شود. در کشورهایی که دارای جمعیت مسلمان زیادی هستند، استفاده از ابزارهای مالی متعارف مانند اوراق قرضه، کارایی و مقبولیتی ندارد.
