کلاهبرداری ـ استعمال اسم یا عنوان ساختگی به منظور متقاعد ساختن طرف تبأسیات مجهول و اقتدارات و اعتبارات موهوم و امید وارد کردن به وقایع موهوم یا بیم دادن از امور مرهوم تا به این ترتیب مال یا سند یا اوراق بهادار و قولنامه از طرف بگیرند و ضرر به او برسانند مجرم این جرم را کلاهبردار نامند (ماده 238 ق.م عمومی) بین صحنه سازی کلاهبردار و اشتباه مجنی علیه که موجب تسلیم مال یا سند و غیره می شود باید رابطه علیت باشد.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
1. عنصر قانونی-درحال حاضر عنصر قانونی جرم عام کلاهبرداری و شروع به آن در حقوق کیفری ایران ماده یک و دو تبصره ذیل آن در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب 1367 میباشد.لازم به ذکر است که عنصر قانونی کلاهبرداری خاص قوانین متفرق های میباشند که بعدا به آنها اشاره خواهد شد.
2. عنصر مادی-عنصر مادی جرم کلاهبرداری را در قسمتهای زیر مورد بررسی قرار میدهیم: • الف)رفتار مادی:رفتار مجرمانه در این جرم به صورت فعل مثبت میباشد.بنابراین ترک فعل حتی اگر"به سوء نیت نیز همراه باشد،عنصر مادی جرم کلاهبرداری محسوب نمیشود.(مشاوره حقوقی) مثلا شخصی با کمک وسایل متقلبانه ای خود را فردی با نفوذ معرفی و موجب فریب بزه دیده شده و مبلغی را از او میگیرد در صورتی که به هیچ وجه اینچنین شخصیتی نداشته است با فعلی مثبت مرتکب کلاهبرداری شده و با فریب پولی به دست آورده است. • ب)اوضاع و احوال و شرایط ضروری برای تحقق کلاهبرداری سه شرط حایز اهمیت است که عبارتند از: 1. تقلبی بودن وسایل که کلاهبردار از آنها جهت فریب غیر استفاده مینماید. 2. فریب خوردن قربانی با این شرط که قربانی از متقلبانه بودن وسایل اطلاع نداشته باشد. 3. مال برده شده متعلق به غیر باشد.
توضیح:در جرم کلاهبرداری متقلبانه محسوب شدن وسایلی که مجرم از آنها برای بردن مال غیر بهره میبرد از اهمیت برخوردار است.همچنین وقوع این جرم متضمن یک سلسله صحنهسازیها و مانورهای متقلبانه میباشد. اثبات توسل متهم به وسایل و صحنهسازیهای متقلبانه برعهده دادستان(دادسرا)میباشد.
وجود رابطه مستقیم و قاطع بین توسل به وسایل متقلبانه با اغفال قربانی و بردن مال وی شرط لازم تحقق جرم کلاهبرداریمحسوب میشود.شکلی وجود ندارد که توسل به وسایل متقلبانه باید مقدم بر تحصیل مال و برای تحصیل مال صورت گیرد.ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری به ذکر نمونهها و مصادیقی از وسایل متقلبانه پرداخته است لذا از باب تمثیل است و نباید حصری تلقی شود.
می توان کلاهبرداری را عبارت از بردن مال غیر از راه متوسل شدن همراه با سوء نیت به وسایل یا عملیات متقلبانه دانست و همچنین شروع به کلاهبرداری نیز توسط همراه با سوء نیت به وسایل متقلبانه برای بردن مال غیر میباشد.
این نمونه ها عبارتند از: 1. مغرور کردن مردم به وجود شرکتها و یا تجارت خانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم 2. امیداوار کردن مردم به امور غیر واقع 3. ترساندن مردم از حوادث و پیش آمدهای غیر واقع 4. اختیار اسم یا عنوان مجعول
مشاوره حقوقی کلاهبرداری - همچنین قربانی کلاهبرداری بایستی مال را با رضایت لکن در نتیجه فریب خوردن در اختیار مجرم قرار دهد.لذا وسایل موردنظر توسط مجرم صرفا متقلبانه محسوب شود و علاوه بر آن قربانی جرم نیز عملا فریب خورده و مالش را با رضایت در اختیار کلاهبردار قرار دهد.کلاهبرداری صرفا علیه اشخاص ممکن است و با توجه به قانون امکان کلاهبرداری نسبت به دولت و اشخاص حقوقی نیز امکانپذیر میباشد.لازم به توضیح است که در جرم کلاهبرداری تعلق مال برده شده اعم از منقول و غیر منقول به دیگری شرط تحقق این جرم محسوب میشود پس اگر کسی با توسل به وسایل متقلبانه مال خود را از تصرف شخص دیگری خارج کند،کلاهبردار نمیباشد.
منابع گروه وکلای یاسا تخصصی حقوق وفقه
ثبت نام و عضویت میز کار