خیانت در امانت چک امانی  

امین حق واگذاری چک مورد امانت را به دیگری ندارد و در صورت واگذاری آن مرتکب جرم خیانت در امانت می شود. ماده 14 قانون صدور چک صادر کننده را در صورتی قابل مجازات می داند که او نتواند ادعای امانی بودن چک را ثابت کند بنابر مراتب، در فرض سوال که امانی بودن چک ثابت می باشد صادرکننده قابل مجازات نیست زیرا انتقال آن منطبق با قانون و مورد حمایت نبوده است و از لحاظ مدنی هم مدیون محسوب نمی شود.

چنانچه از سوی چک وعده داری مثلا به تاریخ 90/1/1 صادر گردیده  اما طی یک توافق کتبی یا شفاهی فیمابین صادرکننده و دارنده چک، قرار بر این بوده است که چک در تاریخ 90/3/1  برای وصول به بانک ارایه گردد و علی رغم قرار قبلی، دارنده چک پیش از تاریخ موعود به بانک مراجعه و به علت عدم موجودی در حساب گواهی عدم پرداخت دریافت شود و نسبت به تنظیم شکایت کیفری اقدام گردد. آیا اقدام دارنده چک،خیانت در امانت محسوب میشود یا خیر؟

عمل صادر کننده در برگشت چک و تقدیم شکایت کیفری فاقد وصف جزایی می باشد همانگونه که وقتی چکی ابتدا به ساکن به صورت وعده دار صادر میشود این عمل تلویحا توافقی است بین طرفین تا دارنده صرفا در تاریخ سر رسید به بانک مراجعه کند در حالی که عملا دارنده چک می تواند پیش از سر رسید مراجعه نموده و حتی با گرفتن گواهی عدم پرداخت علیه صادر کننده به عنوان صدور چک وعده دار شکایت نماید، در حالی که این اقدام به عنوان جرم خیانت در امانت شناخته نمی شود چون این حقی است که با توجه به تعریف چک، قانون صدور چک، به دارنده می دهد.

با توجه به ماده 3 مکرر الحاقی، چک فقط در تاریخ مندرج در آن و یا پس از آن تاریخ قابل وصول است. بنابراین اگر توافق طرفین برعدم وصول آن قبل از سر رسید باشد اصولا امکان دریافت وجه آن وجود ندارد و ارتکاب بزه خیانت در امانت محال است. اما اگر چکی به تاریخ  روز صادر شود ولی طرفین توافق نمایند دارنده پس از مدتی از تاریخ صدور برای دریافت آن مراجعه نماید لکن برخلاف آن عمل کند چنین عملی خیانت در امانت است.

منبع

ایران قانون