به گفته اغلب کارشناسان، تاریخچه پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی باز میگردد. در آن زمان، بازرگانان و کسبهی شهری به نام «بورُوژ» در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام «تِربورس» در مقابل خانهی بزرگزادهای به نام «واندِر بورس» جمع میشدند و خرید و فروش میکردند. از آن تاریخ به بعد مکانهایی که مردم در آنجا خرید و فروش میکردنـد، به بورس معروف شدنـد.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
در آن زمان، این مکانها از نظم و انضباط خاصی برخوردار نبود و هر کس میتوانست در آنجا به فعالیت بپردازد، اما به مرور زمان و رفتهرفته، نظم و انضباط خاصی در این مکانها حاکم شد؛ به نحوی که پس از مدتی، فقط بازرگانان، صرافان و دلالان بودند که اجازه داشتند در این مکانها خرید و فروش کنند. در گذر زمان، تالارهای مسقف بورس شکل گرفت و بازرگانان که تا پیش از آن، در هوای آزاد خرید و فروش میکردند، برای خرید و فروش به این تالارها میرفتند. در بسیاری از منابع علمی و تاریخی، زمان آغاز به کار تالارهای مسقف بورس را به عنوان تاریخ رسمی تأسیس بورس در دنیا معرفی میکنند، اگرچه همانطور که گفتیم، پیشینه آن به قبل از آن تاریخ و به قرن پانزدهم میلادی برمیگردد.
اما بازرگانان در این تالارهای مسقف -که به بورس معروف شدند- چه چیزی را داد و ستد میکردند؟ برای توضیح در اینبـاره، ابتدا باید مفهوم دیگری را توضیح دهیم؛ مفهومی به نام شرکت سهامـی. در زمانهای گذشته، بازرگانان همواره به دنبال آن بودند تا ضرر و زیانهای احتمالی ناشی از تجارت خود را کاهش دهند. شراکت، راهی بود که میتوانست ریسک کسب و کار آنها را کاهش دهد؛ چون با شریکشدن چندین فرد در یک کسب و کار، سود و زیانهای احتمالی آن کسب و کار بین شرکا تقسیم میشد. این تجربه، به تدریج به تشکیل شرکتهای سهامی منجر شد. در این شرکتها، هر یک از شرکا به نسبت سهمی که در شرکت داشت، در منافع و یا ضررهای احتمالی شرکت سهیم میشد. اولین شرکت سهامی با نام «ماسکُوِی» در سال 1553 میلادی، با مشارکت عدهای از تجار در روسیـه ایجـاد شد. گسترش مبادلات تجاری در جهان، نیاز به سرمایههای بیشتـر و شرکای بیشتری را آشکار کرد. پیدا کردن شرکای متعدد برای سرمایهگذاری در یک کسب و کار، به مراکزی نیاز داشت که بتواند در واقع بین دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه، ارتباط برقرار کند. این مراکز، به نام «بورس» معروف شدند. شرکتها با فروش سهام خود در بورس، در واقع سرمایهگذاران و شرکای بیشتری را برای مشارکت در کسب و کار خود، پیدا میکردند.
اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. فعالیتهای مرتبط با بورس در شهر لندن از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوهخانهها شروع شد. این فعالیتها در سال 1773 میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معاملهگران وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال 1801 میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
اما بورس نیویورک به عنوان سومین بورس بزرگ در گستره تاریخ، فعالیت خود را چگونه آغاز کرد؟ در 17 می 1792، 24 کارگزار بازار سهام در خیابان وال استریت نیویورک و زیر درخت چناری دور هم جمع شدند و توافقنامهای را امضا کردند که به توافقنامه «درخت چنار» مشهور شد. آنها در 8 مارس 1817 با تنظیم اساسنامه شروع به کار بورس نیویورک را رسمیت بخشیدند. با شروع فعالیت بورسهای بزرگ جهان، به تدریج سایر کشورها نیز دارای بورس شدند تا آنجا که امروز کمتر کشوری را میتوان یافت که بورس نداشته باشد.
منبع:
پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه
ثبت نام و عضویت میز کار