مفهوم ضریب بتای سهام  

ضریب بتا به تنهایی مشخص کننده ی ارزندگی یا عدم ارزندگی یک سهم نیست بلکه ابزاری آماری است که به ما در انتخاب سهم با افق سرمایه گذاری شخصی و میزان ریسک پذیری و سلیقه فردی کمک می کند. به طور کلی میزان همسویی بازده یک سهم نسبت به بازار کل (شاخص کل ) را با ضریب بتا می سنجند. بتای مثبت نشانه همسویی با بازار ، بتای منفی نشانه واگرایی با بازار و بتای صفر نشانه عملکرد خنثی (عدم تاثیر پذیری ) سهم نسبت به بازار (شاخص) است. در ضریب بتا عدد یک را به عنوان مبنا قرار می دهیم . به عنوان مثال اگر بگوییم ضریب بتای سهمی نسبت به شاخص عدد 1.2 می باشد یعنی اینکه هر مقداری که شاخص رشد یا نزول داشته باشد سهم مورد نظر ما 20 درصد بیشتر رشد یا نزول می کند.

مثلا اگر شاخص 10 درصد رشد نماید سهم مورد نظر به میزان 12 درصد رشد می نماید . یعنی 20 درصد بیشتر. همچنین اگر بتای سهمی 2 باشد یعنی به میزان دو برابری شاخص بازدهی دارد یا به عبارتی اگر شاخص 20 درصد رشد نماید آن سهم 40 درصد رشد میکند و همین طور برعکس. یعنی سهم دارای این ضریب بتا حالتی تهاجمی دارد.  در مورد سهام تدافعی نیز ضریب بتا کوچکتر از یک و مثبت می باشد .مثلا اگر ضریب بتای سهمی 4% باشد یعنی اینکه اگر شاخص 10 درصد رشد یا نزول داشته باشد آن گاه سهم مورد نظر ما با بتای (4%) به میزان 4 درصد رشد یا نزول خواهد داشت یا به اصطلاح کم ریسک کند حرکت می کند. مثال حالت خنثی نیز یعنی بتای آن سهم برابر صفر باشد یعنی اصلا روند شاخص هیچ دخالتی در روند آن سهم ندارد.چه شاخص مثبت باشد چه منفی ؛ آن سهم رفتار منحصر به فرد و عدم تاثیر پذیر خود را دارد. در حالت رفتار معکوس ؛ اگر بتای سهمی منفی باشد یعنی دقیقا رفتاری عکس با رفتار کلی شاخص و بازار دارد. به طور خلاصه برای ضریب بتا پنج حالت را می توان در نظر گرفت.

β = 1 همسو با بازار ( بازدهی برابر شاخص )

β = 0  هیچ تاثیر پذیری از شاخص ندارد ( خنثی)

β در خلاف جهت بازار حرکت می کند

β شارپ , مناسب نوسان گیری , پر ریسک و تهاجمی

β کند , ثقیل , کم ریسک , تدافعی

منبع: فراچارت